HÄSSELS
IN KLANK
Verteld door Valère Smeets (°1927)
Opname door J.L. te Hasselt op 5 maa 1999
Oud-leerling die vertelt over zijn tijd in het (streng)-katholieke Sint-Jozefscollege in het jaar 1939 toen het humaniora voor meisjes het Virga Jesse nog maar net was gestart (1935) en op een gevaarlijke wandelafstand ervan gelegen was
iN SCHRIFT
HIEL ZEKERS RETENU
1Ich goenk op ’t college nõ ’t schõöl, da woer dus ’n kathelìèjke schõöl, eh. En as vee dus, laot ós nãõ zeggen, eh... Vanaaf ’t zèsde jaör van ’t humaniõra... Nãõ is dá iên, twie, drèè, vièjr, víjf, zès, mah vrieger woer da zès, víjf, vièjr, drèè, twie, iên, eh
Awèl, a feë dus in ’t zèsde 2begosten eh, dan moste veë ièjdere vièjr óur van-e stad…Veë moste dan om zeven óure nò de mìs kõome, ’s mèr.ges. Die dóurde dan e klee, kleen half irke en dan mochte ve nò hõös gaon en dan moste ve trèq kõome. Ich weet ne mie woer da këtièjr nò ach of zoe-ièjt
Dan moste ve dis kõome, gaon, íëte, trèq nò ’t schõöl. ’s Middags haan veë tot half ien haan veë dus schõöl en om half twie as ich góu geheugen hèb, móste ve trèq opnãõ beginne tot vièjr óure. Da woer ìn diën tíjd, mah...
En om víjf óure moste veë trèq zin omdat veë van-e stad woere en dan haan vee studie tot… half zeve
Mah da woer... as-e aos bè ’n sigrèt zoegen ìn-e stad of 3bè e mètske… ’n sigrèt 4da woer rëtenu, eh. Da woer minstes ’n óur. Bè e mètske, dan kreeg djee iêjne kiejr ’n verwittiging en den twiêde kiejr al zoe góud as bõöte en 5den drèède kiejr, hiel zekers vloegt dje bõöte. En dan hád djee góud te zegge dat ’t óur zèster woer of óur nicht, eh… Zìj wisten õoch dat ’t da ni-’n woer, eh
1ik ging op het college (katholiek humaniora)
2begonnen 3met een meisje
4dat was strafstudie 5de derde
*In 1999 fusioneerde deze twee scholen tot de grootste ASO-school van Hasselt, het Virga Jessecollege.
Het Sint-Jozefscollege werd opgericht in 1882 als reactie op de antikatholieke schoolwetten van 1879. Hasselt werd toen de vijfde katholieke secundaire school voor jongens, naast Beringen, Bree, Peer en Sint-Truiden. Een jaar later startte er ook een internaat